Կենսաբանություն · Uncategorized

Առաջին բուժօգնություն

Բարձր ջերմաստիճանից առաջացած ջերմային խանգարումներ Հայաստանում ամռան շոգ ու տապ օրերին, երբ ջերմաստիճանը հասնում է մինչեւ 40 աստիճան եւ ավելի, հաճախ են հանդիպում բարձր ջերմաստիճանի գերազդեցության հետեւանքով առաջացած ջերմային խանգարումներ:  Բարձր ջերմաստիճանի երկարատեւ ազդեցության հետեւանքով մարմնի ջերմակարգավորման համակարգը կարող է խաթարվել՝ հանգեցնելով տարբեր հիվանդագին վիճակների, ինչպիսիք են` արեւահարությունը, ջերմային հյուծումը: Արեւահարությունը հիվանդագին վիճակ է, որն… Continue reading Առաջին բուժօգնություն

Քիմիա · Կենսաբանություն

Առողջ ապրելակերպի սկզբունքները

Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության՝ առողջ կենսակերպն ուղղված է լուրջ հիվանդությունների առաջացման ռիսկի նվազեցմանն ու վաղաժամ մահվան կանխմանը։ Առողջ ապրելակերպի համար առավել կարևոր են չորս ոլորտներ՝ ծխախոտից հրաժարվելը, ալկոհոլից հրաժարվելը, ֆիզիկական ակտիվությունը և առողջ սնունդը։ Հրաժարում ծխախոտից և այլ թմրամիջոցներից, Հրաժարում ալկոհոլից, Առողջ սնունդ (չափավոր սննդի օգտագործում, որոնց սպառումն ասոցացվում է առողջության պոտենցիալի բարձրացմանը, հրաժարում այնպիսի սննդամթերքներից, որոնց սպառումն… Continue reading Առողջ ապրելակերպի սկզբունքները

Ռուսերեն · Կենսաբանություն

Թարգմանություն. Состав живых организмов

Состав живых организмов Կենդանի օրգանիզմների բաղադրությունը Для того чтобы понять, как устроены и как функционируют живые организмы, необходимо прежде всего знать, из каких веществ они построены, как эти вещества образуются и как молекулы этих веществ объединяются, чтобы образовать те или иные части живого организма. Эти вопросы изучает биохимия. Подробное изучение биохимии невозможно без знания химии, особенно… Continue reading Թարգմանություն. Состав живых организмов

Կենսաբանություն · Uncategorized

Վիրուսներ

Գրիպը սուր շնչական վարակ է, որը պանդեմիկ տարածման։ Գրիպին փոխանցվում է օդա-կաթիլային մեխանիզմը, կարճ ինկուբացիոն շրջանը, սուր սկիզբը, արտահայտված ինտոքսիկացիան, շնչուղիների, մասնավորապես շնչափողի ախտահարումը։ Վարակի աղբյուր է հանդիսանում միայն հիվանդ մարդը հիվանդության 1-7 օրը։ Վարակումը տեղի է ունենում օդա-կաթիլային մեխանիզմով խոսելիս, հազալիս, փռշտալիս։ Գրիպին բնորոշ է բարձր հպավարակելիություն, որը պայմանավորում է հիվանդության պայթյունանման բնույթը և… Continue reading Վիրուսներ

Կենսաբանություն · Uncategorized

Պատվաստանյութեր

Նախագծի նպատակը պարզել պատվաստանյութերի տեսակները Հունիսի կեսերին Իմունիզացիայի ազգային խորհրդատվական հանձնաժողովը (NACI) թարմացրել է COVID-19-ի պատվաստանյութերի երկրորդ դեղաչափերի փոխարինելիության մասին իր առաջարկությունները: Ելնելով այն նորահայտ փաստերից, որ համադրված տարբեր պատվաստանյութերի ժամանակացույցն առաջացնում է հավանականորեն ավելի լավ իմունային արձագանք, մՌՆԹ (mRNA) պատվաստանյութն այժմ նախընտրելի է որպես երկրորդ դեղաչափ այն անձանց համար, ովքեր որպես առաջին դեղաչափ ստացել… Continue reading Պատվաստանյութեր

Կենսաբանություն

Վիտամիններ

Օրգանիզմ ներմուծված սննդանյութերի մեջ պարունակվում են նյութեր` վիտամիններ, որոնք անհրաժեշտ են նյութափոխանակության կարգավորման և բջիջների բնականոն կենսագործունեության համար: Վիտամինների քանակությունն ավելի շատ է բուսական օրգանիզմներում, սակայն որոշ վիտամիններ բավարար քանակությամբ կան նաև կենդանական ծագում ունեցող սննդամթերքում:Օրգանիզմի վիճակը վիտամինների բացակայության դեպքում կոչվում է ավիտամինոզ, անբավարարության դեպքում` թերվիտամինոզ (հիպովիտամինոզ), իսկ հավելյալ քանակի դեպքում՝ գերվիտամինոզ (հիպերվիտամինոզ):Գերվիտամինոզի  դեպքում խիստ արագանում են նյութափոխանակության գործընթացները կամ շեղվում մեկ… Continue reading Վիտամիններ

Կենսաբանություն

Մարսողական համակարգի հիվանդություն. Դիզենտերիա

Դիզենտերիա Տարբերում են մարդու և կենդանիների դիզենտերիա։ Մարդկանց մոտ դիզենտերիան լինումէ բակտերիալ և ամեոբային։ Դիզենտերիայով մարդը վարակվում է հիվանդության հարուցիչներով վարակված սննդամթերք օգտագործելիս։ Հարուցիչը ախտահարում է հաստ աղին և խանգարվում է աղիների գործառույթը։Դիզենտերայի ակտիվ տարածողներն են ճանճերը, նպաստող գործոնները՝ բնակչության սանիտարականկուլտուրայի ցածր մակարդակը և հիգիենայի կանոնների խախտումը։ Դիզենտերիայով հաճախհիվանդանում են մինչև 2 տարեկան երեխաները։ Հարուցիչը մարդու օրգանիզմ է թափանցում ջրի, սննդի ևկեղտոտ ձեռքերի միջոցով։ Ստամոքսի թթվային պարունակության ազդեցությամբ դիզենտերիայիբակտերիաների մի մասը ոչնչանում է, մնացածը անցնում աղիքները՝ առաջացնելով բորբոքային պրոցես։ Դիզենտերիայի բակտերիաների մահացման և կենսագործունեության ընթացքում առաջանում ենթունավոր նյութեր՝ տոքսիններ, որոնք ներծծվում են հաստ աղիքի լորձաթաղանթով, թափանցում արյանմեջ և առաջացնում օրգանիզմի ընդհանուր թունավորում։ Հիվանդության գաղտնի շրջանը 2ից 3 օր է։ Հիվանդությունն սկսվում է դողով, որովայնի ստորին հատվածի ցավերով, հաճախակի հեղուկ կղանքով և փսխումներով։ Առաջին օրվա վերջում կղանքում հայտնվում է լորձ, իսկ երբեմն արյան հետքեր։ Երկրորդ օրվա ընթացքում կղումը դառնում է հաճախակի, լինում… Continue reading Մարսողական համակարգի հիվանդություն. Դիզենտերիա

Կենսաբանություն

Հենաշարժիչ համակարգ

Հենաշարժիչ համակարգն օրգանիզմում կատարում է հետևյալ ֆունկցիաները՝հենարանային գործառույթ, պաշտպանական, տեղաշարժման և արյունաստեղծ։ Կմախքի ոսկրերը կազմված են ոսկրահյուսվածքից, որը շարակցական հյուսվածքի տարատեսակ է։ Այն կազմված է ոսկրաբջիջներից, օրգանական ու անօրգանական միացություններից։ Օրգանական միացությունները ոսկրին տալիս են առաձգականություն և ճկունություն, իսկ անօրգանական աղերը՝ամրություն։ Երիտասարդ տարիքում շատ են օրգանական նյութերը, դրա շնորհիվ ոսկրերը ավելի ճկուն ու առաձկական են, իսկ… Continue reading Հենաշարժիչ համակարգ

Կենսաբանություն · Uncategorized

Կենսաբանություն. գլխուղեղի կառուցվածքը և գործառույթները

Ուղեղիկի, Երկարավուն ուղեղի, կամրջի կառուցվածքը և ֆունկցիան։ Երկարավուն ուղեղը ողնուղեղիվերին հաստացած կոնաձև մասն է։ Այն ունի 2, 5-3սմ երկարություն։ Նա իր կարուցվածքով նման է ողնուղեղին, տարբերությունը այն է, որ երկարավուն ուղեղի ներսում գորշ նյութը գտնվում է առանձին կորիզների տեսքով։ Երկարավուն ուղեղը ողնուղեղի նման կատարում է ռեֆլեքսային և հաղորդող գործառույթներ։ Շնչառության, մարսողության և սիրտ-անոթային համակարգերի աշխատանքը կարգավորող… Continue reading Կենսաբանություն. գլխուղեղի կառուցվածքը և գործառույթները

Կենսաբանություն · Uncategorized

Հյուսվածքներ

Մարդու օրգանիզմն ունի բջջային կառուցվածք։ Բջիջները խմբավորվում են հյուսվածքների մեջ, կատարում որոշակի գործառույթ և միմյանց հետ միացած են միջբջջային նյութով՞ Մարդու օրգանիզմում կա հյուսվածքների չորս հիմնական տեսակ՝էպիթելային, շարակցական, մկանային և նյարդային։ Էպիթելային հյուսվածքը ձևավորվում է մարմնի ծածկույթը՝պաշտպանելով նրա տակ գտնվող ներքին օրգանները, ինչպես նաև պատում է մարմնի բոլոր խոռոչները, անոթների պատերը։ Շարակցական հյուսվածքը կազմում է… Continue reading Հյուսվածքներ